Tussen leerlingen van hetzelfde opleidingsniveau bestaan grote verschillen in digitale geletterdheid. Dat laat de zojuist verschenen ‘Leerlingmonitor Digitale Geletterdheid 2020’ van Kennisnet zien. In elke klas zitten zowel heel vaardige als veel minder vaardige leerlingen. De grote meerderheid is wel vaardig in het zelf maken van digitale producten (zoals blogs), maar leerlingen vinden het moeilijker om relevante informatie te zoeken op het internet, een sterk wachtwoord te maken en ethisch bewust te handelen. Opvallend is dat zij wel bewust omgaan met hun eigen informatie, maar het moeilijker vinden om een afweging te maken van andermans privé-beelden op internet. Nu digitale geletterdheid mogelijk onderdeel wordt van het curriculum, staan leraren voor de ingewikkelde taak met die leerlingverschillen om te gaan. 

In de 21e eeuw is het belangrijk dat leerlingen goed kunnen omgaan met internet en alle mogelijkheden en valkuilen die dit medium biedt. Dat betekent: gericht kunnen zoeken op internet, feiten en meningen scheiden, bronnen checken. Maar ook fake news herkennen en argumentatie beoordelen. In de lessenserie Zoek Het Uit! krijgen leerlingen in zes lessen journalistieke vaardigheden aangereikt om online onderzoek te doen. Ze duiken in de vraag of dierentuinen gesloten moeten worden en in een zelf gekozen kwestie waarover een maatschappelijk debat bestaat. Leerlingen brengen de kwestie helemaal in kaart: alle standpunten, feiten en meningen. Ze doen dit op dezelfde wijze als de rubriek ‘Kwestie in kaart’ van NRC Handelsblad. Ze sluiten de lessen af met een betoog, beschouwing of een debat. 

Begin mei 2018 publiceerden twee veertienjarige meisjes een nieuwsbericht op hun facebookpagina. De titel: ‘Hittegolf op komst! Temperaturen tot 39 graden!’. Het bericht was volkomen nep. Toch werd het binnen een week meer dan 800.000 keer gelezen. Hoe dat kwam? Omdat de tieners precies geleerd hadden hoe ze dat moesten doen. Dit is in één zin de filosofie van de organisatie DROG. Zij maakten een propaganda-game waarmee iedereen de trucs achter desinformatie leert herkennen door in de huid te kruipen van de nepnieuwsmaker.

Google Arts & Culture lanceerde 12 juni 2019 in samenwerking met de Anne Frank Stichting 360 graden beelden van het voormalige woonhuis van Anne Frank. De 360 graden beelden op Google Arts & Culture laten alle vertrekken van het huis aan het Merwedeplein 37-2 zien. De lancering vond plaats op Anne Franks 90e geboortedag. De nieuwe 360 graden beelden, die zijn gemaakt met behulp van Google Street View, geven een bijzonder inkijkje in Anne Franks voormalige woonhuis en laten alle vertrekken van de woning zien, inclusief de slaapkamer die Anne met haar zus Margot deelde. De beelden zijn toegevoegd aan de online expositie Anne Franks voormalige woonhuis, waar het levensverhaal van Anne Frank en haar familie voor de onderduikperiode wordt verteld.

Het kabinet trekt in de periode 2020-2024 een bedrag van 425 miljoen euro uit om laaggeletterdheid aan te pakken. Het bedrag is ruim 35 miljoen hoger dan in de periode 2015-2019 en wordt onder andere ingezet om digitale vaardigheden te verbeteren en om kinderen en jongeren met een taalachterstand sneller te helpen.

Peuters die veel achter een beeldscherm vertoeven, zoals een iPad, televisie of computer, scoren slechter op ontwikkelingstoetsen dan hun beeldschermloze leeftijdsgenootjes. Dat concludeert de University of Calgary, na een meerjarig onderzoek onder 2441 kinderen tussen 24 en 60 maanden oud.

Uit een zojuist verschenen rapport van de Universiteit van Twente blijkt dat ouderen, laagopgeleiden, mensen met een lager inkomen en in mindere mate vrouwen een lagere attitude en motivatie, minder goede apparatuur om te internetten, een lager niveau van vaardigheden en een beperkter gebruik van internet hebben.

Deepfakes is de naam die gegeven is aan video en audio die nep is, maar nauwelijks van echt te onderscheiden is, dankzij een specifieke machine learning-techniek. Het was ooit voorbehouden aan special effect-studios of inlichtingendiensten die propaganda maakten, maar vandaag de dag kan iedereen deepfake-software downloaden en steeds overtuigendere nepvideo’s maken in de huiskamer.